Naddatki wymiarowe
wynikające ze stosowania środków ochrony układu oddechowego

Środki ochrony układu oddechowego

Ze względu na występujące zagrożenia sprzęt ochrony układu oddechowego podzielono na dwie podstawowe grupy: izolujący i oczyszczający.

Sprzęt oczyszczający dzielimy na sprzęt filtrujący i pochłaniający w  zależności od warunków odnoszących się do:

  1. Stężenia tlenu
  2. Stężenia szkodliwych aerozoli
  3. Łącznego stężenia gazów i/lub par

Sprzęt izolujący stosuje się, gdy w atmosferze środowiska pracy mamy do czynienia z niedoborem tlenu.

Sprzęt oczyszczający (filtrujący lub/i pochłaniający) stosuje się gdy w atmosferze środowiska  pracy występują zanieczyszczenia w postaci: par i/lub gazów, pyłów, dymów i mgieł. W przypadku  występowania par i/ lub gazów stosujemy sprzęt pochłaniający, w przypadku  występowania aerozoli - pyłów, dymów lub mgieł stosujemy sprzęt filtrujący, natomiast gdy w powietrzu  są obecne jednocześnie zanieczyszczenia z obu  ww. grup stosujemy sprzęt  filtrującopochłaniający.

Sprzęt pochłaniający dobieramy w zależności od:

  • rodzaju gazu i/lub pary występujących  powietrzu na stanowisku pracy (typ sprzętu)
  • stężenia objętościowego gazu i/lub pary  w atmosferze środowiska pracy (klasa sprzętu)

W zależności od właściwości  fizykochemicznych i toksycznych substancji chemicznych występujących w  atmosferze środowiska pracy, wyróżniamy następujące typy pochłaniaczy/półmasek  pochłaniających:

  • Typ A – ochrona przed określonymi przez producenta organicznymi  gazami i/lub parami substancji organicznych o temperaturze wrzenia powyżej 65 °C
  • Typ B – ochrona przed określonymi przez producenta  nieorganicznymi gazami i/lub parami substancji nieorganicznych  (z wyjątkiem tlenku węgla)
  • Typ E – ochrona przed dwutlenkiem siarki oraz innymi parami i  gazami kwaśnymi określonymi przez producenta
  • Typ K – ochrona przed amoniakiem i organicznymi pochodnymi  amoniaku określonymi przez producenta
  • Typ AX – ochrona przed określonymi przez producenta  nieorganicznymi gazami i/lub parami substancji nieorganicznych o temperaturze  wrzenia poniżej 65 °C
  • Typ SX – ochrona przed określonymi przez producenta substancjami  chemicznymi (nazwa związku chemicznego powinna być podana na  pochłaniaczu/półmasce pochłaniającej).

Klasa ochrony pochłaniacza/półmaski pochłaniającej jest miarą skuteczności sprzętu pochłaniającego:

  • Klasa 1 – sprzęt o niskiej pojemności sorpcyjnej, stosowany do ochrony układu oddechowego  przed parami i/lub gazami, o ile ich łączne stężenie nie przekracza wartości 0,1% obj
  • Klasa 2 – sprzęt o średniej pojemności sorpcyjnej, stosowany do ochrony układu  oddechowego przed parami i/lub gazami, o ile ich łączne stężenie nie przekracza  wartości 0,5% obj.
  • Klasa 3 – sprzęt o dużej pojemności sorpcyjnej, stosowany do ochrony układu oddechowego  przed parami i/lub gazami, o ile ich łączne stężenie nie przekracza wartości 1,0% obj.

Sprzęt filtrujący (np. maski i półmaski skompletowane z filtrem lub półmaska filtrująca) dobieramy  w zależności od stężenia aerozoli występujących na stanowisku pracy. Sprzęt ten  występuje w trzech klasach ochrony P1, P2 i P3.

W  zależności od typu sprzętu klasa ochrony poprzedzona jest literami:

  • FF – dla półmasek filtrujących,
  • TM – dla sprzętu ze wspomaganiem  przepływu powietrza,
  • TH – dla sprzętu z wymuszonym przepływem  powietrza.
  • Litera „D” jest oznaczeniem dodatkowym dla półmaski filtrującej i oznacza, że sprzęt spełnia wymagania zatkania.

Ponadto  na filtrach i półmaskach filtrujących występuje znakowanie:

     
  • R – do wielokrotnego użycia,
  •  
  • NR – do jednorazowego użycia.

Miarą skuteczności sprzętu filtrującego jest jego klasa ochrony:

  • Klasa P1 – sprzęt o małej skuteczności ochronnej – chroni układ oddechowy przed aerozolami, których stężenie fazy rozproszonej nie przekracza czterokrotnie ustalonej dla nich wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (4xNDS).
  • Klasa P2 – sprzęt o średniej skuteczności ochronnej – chroni układ oddechowy przed aerozolami, których stężenie fazy rozproszonej nie przekracza dziesięciokrotnie ustalonej dla nich wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (10xNDS).
  • Klasa P3 – sprzęt o wysokiej skuteczności ochronnej – chroni układ oddechowy przed aerozolami, których stężenie fazy rozproszonej nie przekracza dwudziestokrotnie ustalonej dla nich wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (20xNDS).

Sprzęt ucieczkowy np. kaptur ucieczkowy przeznaczony jest do opuszczenia strefy zagrożenia podczas wystąpienia awarii czy pożaru, gdy na stanowisku pracy mogą pojawić się nagle szkodliwe substancje chemiczne i toksyczne.

Więcej informacji:

Środki ochrony układu oddechowego
Maska pełnotwarzowa z aparatem wężowym świeżego powietrza
Maska pełnotwarzowa z aparatem wężowym świeżego powietrza
Zagrożenia
  • Inhalacyjne pyłowe lub gazowe
    w zależności od zastosowanego elementu oczyszczającego
Kalkulator naddatków wymiarowych
maski pełnotwarzowej z aparatem wężowym świeżego powietrza
Typ NW miara
antropo­metryczna
y2, x1, x2, z1, z2, o1, o2
[cm]
1 2 wymiar całkowity
Y2, X1, X2, Z1, Z2, O1, O2
[cm]
wymiar naddatku
[cm]
przyrost względny
[%]
minmaxminmaxminmax
NW do wysokości dla Y2 5.0 7.5
NW do szerokości dla X1 (komplet) 25.4 28.3
NW do szerokości dla X2 (wizjer) 3.8 5.4
NW do głębokości dla Z1 (komplet) 13.5 15.0
NW do głębokości dla Z2 (wizjer) 4.4 5.8
NW do obwodu dla O1 (komplet) 39.0 44.0
NW do obwodu dla O2 (wizjer) 12.8 18.3
Maska pełnotwarzowa z filtrami
Maska pełnotwarzowa z filtrami
Zagrożenia
  • Inhalacyjne pyłowe
    (aerozole stałe i ciekłe)
Kalkulator naddatków wymiarowych
maski pełnotwarzowej z filtrami
Typ NW miara
antropo­metryczna
y2, x1, x2, z1, z2, o1, o2
[cm]
1 2 wymiar całkowity
Y2, X1, X2, Z1, Z2, O1, O2
[cm]
wymiar naddatku
[cm]
przyrost względny
[%]
minmaxminmaxminmax
NW do wysokości dla Y2 5.2 8.5
NW do szerokości dla X1 (komplet) 7.0 9.5
NW do szerokości dla X2 (wizjer) 3.7 4.9
NW do głębokości dla Z1 (komplet) 5.9 7.9
NW do głębokości dla Z2 (wizjer) 4.5 6.5
NW do obwodu dla O1 (komplet) 14.5 18.0
NW do obwodu dla O2 (wizjer) 9.5 12.7
Kaptur ucieczkowy
Kaptur ucieczkowy
Zagrożenia
  • Inhalacyjne niekontrolowanej emisji
    (pożar, wybuch)
Kalkulator naddatków wymiarowych
kaptura ucieczkowego
Typ NW miara
antropo­metryczna
y1, y2, x1, z1, z2, o1, o2
[cm]
1 2 wymiar całkowity
Y1, Y2, X1, Z1, Z2, O1, O2
[cm]
wymiar naddatku
[cm]
przyrost względny
[%]
minmaxminmaxminmax
NW do wysokości ciała człowieka dla Y1 1.0 2.0
NW do wysokości dla Y2 7.0 8.0
NW do szerokości dla X1 (komplet) 1.7 3.0
NW do głębokości dla Z1 (komplet) 12.2 15.2
NW do głębokości dla Z2 (wizjer) 3.0 5.0
NW do obwodu dla O1 (komplet) 28.0 32.0
NW do obwodu dla O2 (wizjer) 8.3 11.0
Sprzęt z wymuszonym przepływem powietrza
Sprzęt z wymuszonym przepływem powietrza
Zagrożenia
  • Inhalacyjne pyłowe lub gazowe
    w zależności od zastosowanego elementu oczyszczającego
Kalkulator naddatków wymiarowych
sprzętu z wymuszonym przepływem powietrza
Typ NW miara
antropo­metryczna
y1, y2, x1, z1, o1
[cm]
1 2 wymiar całkowity
Y1, Y2, X1, Z1, O1
[cm]
wymiar naddatku
[cm]
przyrost względny
[%]
minmaxminmaxminmax
NW do wysokości ciała człowieka dla Y1 2.0 5.0
NW do wysokości dla Y2 5.1 6.6
NW do szerokości dla X1 (komplet) 5.8 7.3
NW do głębokości dla Z1 (komplet) 10.5 12.0
NW do obwodu dla O1 (komplet) 34.4 38.0

Więcej informacji o środkach ochrony układu oddechowego